Aan problemen in de wereld geen gebrek, maar welke thema’s zijn het meest urgent? Dit zijn volgens experts de belangrijkste wereldproblemen.
Samenvatting: Dit zijn dé wereldproblemen
De wereld is de afgelopen eeuwen op tal van gebieden een betere plek geworden. Maar, perfect is anders. Er is allesbehalve een tekort aan problemen in de wereld.
In dit artikel zetten we wereldproblemen op een rij. Meerdere partijen houden zich bezig met het rangschikken van mondiale problemen. Volgens onderzoeker Statista maken burgers zich vooral zorgen om inflatie, armoede en sociale ongelijkheid.
Het World Economic Forum (WEF) wijst op korte termijn naar misinformatie, desinformatie en cybercriminaliteit als grote problemen, maar op lange termijn vooral naar klimaatverandering.
Ook de Verenigde Naties (VN) benoemen onder meer klimaatverandering als wereldprobleem, net als het verder onder druk komen te staan van mensenrechten. Nonprofit 80,000 Hours richt zich juist meer op de risico’s van kunstmatige intelligentie en de toegenomen kans op een nucleair conflict.
De grote problemen in de wereld
“Vroeger was alles beter”, wordt weleens gezegd. En alhoewel de gemiddelde burger zich hier misschien achter schaart, laten de cijfers toch echt een ander beeld zien.
Op ontzettend veel fronten is de wereld de afgelopen eeuwen namelijk verbeterd. Van minder kindersterfte, armoede en honger tot aan een toename in geletterdheid, levensverwachting en mensen die leven in vrijheid.
Uiteraard is de wereld niet perfect. Sterker nog, we staan als mensheid voor gigantische uitdagingen. Neem alleen de afgelopen paar jaar al als voorbeeld.
Net toen we de wonden van de coronapandemie aan het likken waren, viel Rusland Oekraïne binnen. Afgezien van al het menselijk leed nam hierdoor de wereldwijde inflatie toe en liepen (en lopen) de geopolitieke spanningen hoog op.
Tegelijkertijd vecht Israël tegen Hamas, halen antidemocratische regimes de banden met elkaar aan en wordt voor het eerst in jaren weer gevreesd voor een grootschalig nucleair conflict.
Alsof dat nog niet genoeg was worden de gevolgen van klimaatverandering steeds zichtbaarder en zorgt de razendsnelle ontwikkeling van kunstmatige intelligentie, zoals ChatGPT, voor wereldwijde onrust.
Wie bepaalt wat een wereldprobleem is?
Tot zover het slechte nieuws. De positieve kant van de medaille bestaat uit het feit dat jij onderdeel kunt zijn van de oplossing. Meer dan ooit heeft de wereld ambitieuze mensen nodig die écht het verschil willen maken en wereldproblemen willen oplossen.
Maar, wat zijn dé grote problemen van deze tijd? Waar maakt de wereld zich druk om? Waar moet echt een oplossing voor komen? En waar is jouw inzet nodig, en waar kun je echt impact maken? Met andere woorden: wat zijn de wereldproblemen?
Deze grote vragen laten zich lastig met een simpel antwoord afschepen. Sterker nog, een hele wetenschapsdiscipline probeert de belangrijkste problemen van deze tijd te onderzoeken en rangschikken.
Er bestaat dus niet zoiets als een algemeen geaccepteerde lijst van wereldproblemen. Integendeel: er zijn meerdere rangschikkingen, ieder met zijn eigen kenmerken. In dit artikel helpen we je op weg.
Wereldproblemen volgens de bevolking
‘De gewone man’ zit met name in over inflatie, armoede en sociale ongelijkheid, criminaliteit en geweld, werkloosheid en financiële/politieke corruptie.
Dat blijkt uit onderzoek van Statista. De Duitse marktonderzoeker ondervroeg hiervoor ruim 23,000 respondenten in 29 landen, verspreid over meerdere continenten. Zij gaven antwoord op de vraag “Wat is volgens jou het grootste wereldprobleem van dit jaar?”.
Respondenten uit onder meer Duitsland, Frankrijk, Mexico, Japan, Colombia, Turkije, Singapore, Nederland en de Verenigde Staten (VS) deden mee aan het onderzoek, dat werd gehouden in februari en maart van 2024.
De wereldproblemen volgens de WEF
Ook organisaties en instituties houden zich bezig met dit vraagstuk.
Het World Economic Forum (WEF) – een jaarlijkse bijeenkomst in het Zwitserse Davos van directeuren, politici, intellectuelen en journalisten – maakt onderscheid in mondiale risico’s op de korte en lange termijn.
Ieder jaar publiceert men een rapport met daarin de volgens hen grootste wereldwijde bedreigingen, problemen en risico’s. De meest recente editie verscheen in januari 2024 en is het resultaat van een grootschalige enquête onder bijna 1500 WEF-leden.
Volgens het WEF zijn dit de grootste problemen waar de wereld de komende jaren mee te maken krijgt:
| Ernst | Korte termijn (komende 2 jaar) | Lange termijn (komende 10 jaar) |
|---|---|---|
| 1. | Misinformatie en desinformatie | Extreme weersgebeurtenissen |
| 2. | Extreme weersgebeurtenissen | Kritieke veranderingen in aardsystemen |
| 3. | Maatschappelijke polarisatie | Verlies van biodiversiteit en ineenstorting van ecosystemen |
| 4. | Cyberonveiligheid | Gebrek aan natuurlijke bronnen |
| 5. | Interstatelijk gewapende conflicten | Misinformatie en desinformatie |
| 6. | Gebrek aan economische mogelijkheden | Nadelige gevolgen van AI-technologieën |
| 7. | Inflatie | Onvrijwillige migratie |
| 8. | Onvrijwillige migratie | Cyberonveiligheid |
| 9. | Economische neergang | Maatschappelijke polarisatie |
| 10. | Vervuiling | Vervuiling |
Klimaatgerelateerde problemen, waaronder vaker voorkomende extreme weersomstandigheden en verlies van biodiversiteit, zijn in beide rangschikkingen prominent aanwezig.
Op de korte termijn hebben prominenten juist meer aandacht voor technologische uitdagingen, waaronder de verspreiding van misinformatie en desinformatie en een toename van cybercriminaliteit.
De WEF definieert een “wereldwijd risico” als de mogelijkheid dat een gebeurtenis of evenement, mocht deze zich voordoen, een negatieve impact heeft op een aanzienlijk deel van het mondiale bruto binnenlands product (bbp), de bevolking of natuurlijke hulpbronnen.
Definities van de hierboven genoemde risico’s vind je in het volledige WEF-rapport.
Problemen van deze tijd volgens de Verenigde Naties
De Verenigde Naties (VN) houdt ook een lijst van wereldproblemen bij. Deze organisatie is wereldwijd actief en treedt op als bemiddelaar bij grensoverstijgende problemen.
De kerndoelen van het instituut zijn het bewaken van vrede, beschermen van mensenrechten en het optuigen van internationaal erkende juridische structuren om wereldwijde economische vooruitgang te boeken.
In tegenstelling tot eerdere lijsten, brengt de VN geen rangschikking aan. De wereldproblemen worden dus op alfabetische volgorde gepresenteerd:
| Categorie | Nederlandse vertaling |
|---|---|
| Africa | Afrika |
| Ageing | Veroudering |
| AIDS | AIDS |
| Atomic energy | Atoomenergie |
| Big data for sustainable development | Big data voor duurzame ontwikkeling |
| Child and youth safety online | Online veiligheid van kinderen en jongeren |
| Children | Kinderen |
| Climate change | Klimaatverandering |
| Decolonization | Dekolonisatie |
| Democracy | Democratie |
| Disarmament | Ontwapening |
| Ending poverty | Armoede beëindigen |
| Food | Voedsel |
| Gender equality | Gendergelijkheid |
| Health | Gezondheid |
| Human rights | Mensenrechten |
| International law and justice | Internationale rechtspraak |
| International migration | Internationale migratie |
| Oceans and the Law of the Sea | Oceanen en maritieme regelgeving |
| Peace and security | Vrede en veiligheid |
| Population | Bevolking |
| Refugees | Vluchtelingen |
| Water | Water |
| Youth | Jongeren |
Ook belangrijk: de VN spreekt dus over categorieën, met daaraan gerelateerde problemen.
De categorie “Afrika” heeft bijvoorbeeld last van problemen als klimaatverandering, verwoestijning en ondervoeding. Categorie “Internationale wet- en regelgeving” bevat problemen als oorlogsmisdaden en discriminatie.
Wereldproblemen volgens 80,000 Hours
Verder is ook de ranglijst van 80,000 Hours het bespreken waard. Deze nonprofit vindt dat dit dé problemen van deze tijd zijn:
| Ernst | Wereldprobleem |
|---|---|
| 1. | Risico’s van kunstmatige intelligentie |
| 2. | Catastrofale pandemieën |
| 3. | Nucleaire wapens |
| 4. | Grootschalig oorlogsconflict |
| 5. | Klimaatverandering |
| 6. | Veerkracht van samenlevingen |
| 7. | S-risico’s (voorbereiding op catastrofale rampen) |
| 8. | Artificial sentience: robots die gevoelens krijgen |
| 9. | Promoten van positieve waarden |
| 10. | Risico’s van totalitarisme |
Belangrijk om te weten: 80,000 Hours leunt op het gedachtegoed van de effectief altruïsme-beweging. Aanhangers hiervan willen zoveel mogelijk ‘goed’ doen in hun leven, en optimaliseren daarom voor impact. Ze proberen dus het meest te bereiken met hun werk, geld en tijd.
Een andere methodiek
De wereldproblemenlijst van 80,000 Hours heeft daarom een andere methodiek dan de eerder besproken opties. Men kijkt ten eerste naar de schaal van het probleem: wat is de grootte van deze uitdaging? In hoeverre heeft het probleem invloed op het leven van mensen die nu leven (en toekomstige generaties)?
Ook kijkt men of het probleem momenteel onderbelicht is: hoeveel mensen werken al aan de oplossing? En gaat er genoeg geld heen? Ten derde is 80,000 benieuwd naar de oplosbaarheid van een wereldprobleem: valt de uitdaging überhaupt op te lossen, of is er helemaal geen route naar het droomscenario?
In deze lijst heeft 80,000 Hours vooral gekeken naar in hoeverre een enkel individu kan bijdragen aan de oplossing van het wereldprobleem.
Dit alles bij elkaar genomen zorgt er bijvoorbeeld voor dat klimaatverandering, wat volgens veel andere experts hét probleem van deze tijd is, bij hen op een relatief lage vijfde plek. In dit artikel legt men uit waarom hiervoor gekozen is.
De korte samenvatting is dat er momenteel al heel veel mensen werken in de klimaatindustrie, er relatief veel onderzoek naar wordt gedaan en er veel kapitaal (geld) naartoe gaat.
Wil je je carrière gebruiken om maximale impact te maken? Dan kun je volgens 80,000 Hours dus beter gaan werken aan een probleem dat minder in de schijnwerpers staat.
Wereldwijd zijn er bijvoorbeeld heel weinig mensen bezig met het voorkomen van een nucleaire oorlog, terwijl het risico hierop alsmaar toeneemt. Wie dus maximaal impact wil maken, kan ervoor kiezen om aan zo’n onderbelicht probleem te werken, in plaats van aan klimaatverandering.
Huiswerk: Problemen in de wereld
- Welke problemen spreken jou aan? Maak eventueel een top 3. Geef ook aan waarom deze problemen je aanspreken. Heb je bijvoorbeeld een persoonlijke connectie met een van de wereldproblemen? Of misschien ben je wel wetenschappelijk betrokken bij een bepaald onderwerp.
- En welke wereldproblemen spreken jou totaal niet? Maak een top 3 van kwesties die jou minder aanspreken. Geef ook aan waarom dit het geval is. Erachter komen wat je niet ligt is vaak een goede manier om erachter te komen waar je wel interesse voor hebt.
- Wil je überhaupt aan wereldproblemen werken? Sommige mensen zijn juist veel liever lokaal bezig. Wat trekt jou meer? Zie je een internationale carrière voor je, of ben je liever in de lokale omgeving aan de slag?
Gratis carrière-advies voor grote dromers
Vind een carrière die goed is voor jou, en de wereld. Onze carrièregids is wetenschappelijk onderbouwd en helpt jou bij het vormgeven van je loopbaan. Helemaal gratis.
We sturen geen spam. Big Future is een nonprofit. We hebben geen adverteerders en verkopen je e-mailadres natuurlijk niet door.